انفاق و دست گیری ظلعی مهم از رابطه فرد با جامعه است. انسان باید در برابر روزی هایی که خداوند به وی عطا کرده است، انفاق کند.

هر کس از حضرت امام رضا«ع» درخواستی داشت ایشان در صورتی که قدرت و توانایی داشتند، خواستۀ او را انجام می دادند. امام، احسان فراوانی داشتند و به تنگ دستان در نهان صدقه می دادند و بیشتر، این کار را درشب های تاریک به انجام می رساندند تا احسان ایشان، شرمندگی نیازمن را در پی نداشته باشد.

روزی غریبی خدمت امام«ع» رسید، سلام کرد و گفت:« من از دوستداران شما و پدران و اجدادتان هستم. از حج برگشته ام و خرجی راه تمام کرده ام . اگر مایلید مبلغی به من مرحمت کنید تا خود را به وطن برسانم و در آنجا از جانب شما معادل همان مبلغ را به مستمندان صدقه خواهم داد؛ زیرا من در شهر خویش فقیر نیستم و اینک در سفر نیازمند مانده ام؛ امام برخاستند و به اتاقی دیگر رفتند و دویست دینار آوردند و از بالای در دست خویش را فراز آوردند، آن شخص را فرا خواندند و فرمودند:« این دویست دینار را بگیر و توشه راه کن و به آن تبرک بجوی، لازم نیست از جانب من معادل آن صدقه بدهی….».آن شخص دینارها را گرفت و رفت، امام«ع» از آن اتاق به جای اول بازگشتند. از ایشان پرسیدند: چرا چنین کردید که شما را هنگام گرفتن دینارها نبیند؟فرمودند:« خواستم وی صورت مرا نبیند و من هم ذلت سؤال کردن را در چهرۀ او مشاهده نکنم. آیا نشنیده اید که حضرت رسول«ص» فرمود:« کسی که نیکی را بپوشاند، مانند این است که هفتاد عمل نیک را انجام داده است و کسی که بدی ها را علنی انجام دهد، رسوا می شود و کسی که اعمال بد را پنهانی انجام دهد، خداوند آن اعمال زشت را خواهد بخشید».

احسان حضرت رضا«ع» مرزی نداشت و ایشان حتی پیش از شروع به غذاخوردن نیز سهم مساکین را جدا می کردند. روایت است که هرگاه سر سفرۀ غذا می نشستند، ظرفی پیش آن جناب می گذاشتند. حضرت قبل از اینکه شروع به میل کردن بفرمایند، از غذاهای گوناگونی که در سفره حاضر بود، از هرکدام مقداری بر می داشتند و در آن ظرف مخصوص می گذاشتند و سپس دستور می دادند آن غذا را به فقرا بدهند.حضرت رضا«ع» در این هنگام، آیه شریفه«فَلَا اقتَحَمَ العَقَبَه» را قرائت می کردند و می فرمودند: «خداوند متعال می دانست همه بندگانش قدرت ندارند برده بخرند و آزاد کنند، از این رو اطعام مساکین را مانند آزاد کردن بردگان تلقی کرده است و از این طریق بندگانش را به طرف بهشت راهنمایی کرده است».

حضرت رضا«ع» هنگامی که در خراسان بودند، در روز عرفه تمام ثروت خود را به مردم بخشیدند، فضل بن سهل عرض کرد: « این عمل شما موجب ضرر و زیان است»؛ حضرت فرمود:« خیر چنین نیست، بلکه در این عمل غنیمت و سود فراوانی است. اگر به وسیله مال، اجر و مزدی برای انسان حاصل شد، آن را هرگز ضرر و زیان تلقی نکن».

منشور زندگی در منظر امام رضا«ع» نوشته محمدباقر پورامینی